Blogger tarafından desteklenmektedir.

Contact us

RSS

Ev Yapımı Dondurma

Uzun bir aradan sonra tekrar merhaba!


Dondurmayı çok seviyorum, yaz-kış yerim; ama ambalajlı dondurmaları sevmiyorum, zaten üzerinde bile "sütlü, yağlı buz" yazıyor onların. Bu yüzden de dondurma benim için çok özel, çünkü ulaşması kolay değil. Her zaman Bağdat Caddesindeki sevdiğim dondurmacılara ya da Bostancı'da Yaşar Usta'ya falan gidemiyorum. 

Dondurmayı çok sevdiğim için hep evde yapmak istiyordum da zor olduğunu düşünüp vazgeçiyordum. Sen de bu durumdaysan, okumaya devam; çünkü çok kolay ve harika dondurmalar yapıyorum artık. 

Evde dondurma yapmanın en olumsuz yönü, hazırlanan malzemenin buzluğa konduğu zaman buzlaşma-kristalleşme yapması ki bu da karıştırma esnasında içine yeterince hava verilememesinden kaynaklanıyor. Bu noktada devreye dondurma makinesi giriyor, bu iş makinesiz olmaz deniyor. Ben hem dondurma makinesi ile hem de makinesiz dondurma yaptım. Aşağıda her ikisini de bulacaksın. 

Dondurma Makinesi Kullanmadan Ev Yapımı Dondurma

İnternette baktıysan birçok farklı tarif var; ama bence dondurmanın olmazsa olmaz, temel üç maddesi "SÜT - SALEP - ŞEKER"dir. 

Malzemeler
  • 1 lt süt*
  • 1 tatlı kaşığı dolusu salep**
  • 1 su bardağı şeker
* Kaynatılmış soğumuş çiğ süt veya günlük şişe süt
**Kilosu 200-250 TL'ye satılan dondurmaya kıvam ve harika bir aroma veren toz salep. Ben güvendiğim bir aktardan alıyorum. 50 gr. ile (12,5 TL) üç defa dondurma yapabiliyorum. 

Yapılışı: Pişirme Aşaması

  1. Elektrikli yumurta çırpıcısı ile sütün 1/3'ünü ve salebi derin bir kapta biraz karıştırıyorum. Sonra içine şekeri de ekleyip biraz daha karıştırıyorum. Püf Noktası: Sütün içine salebi atar atmaz hemen çırpıcıyla karıştırmak gerekiyor, sütün içinde 10 saniye bile (çırpmadan) beklese topaklaşır. O zaman al başına iş! Çırpıcı fişe takılı hazır beklesin:)
  2. Salepli, şekerli sütün kapağını kapatıp buzdolabına koyuyorum. Bu aşama, salebin içindeki doğal jelin şişmesini sağlıyor. 10-30 dakika arası bekliyorum (acelem yoksa 30 dakika).
  3. Geri kalan sütü çelik tencereye katıp kaynatıyorum. Süt, 5-10 dakika kısık ateşte kaynayınca içindeki suyun buharlaşmasıyla birlikte daha yoğun bir süt oluyor. 
  4. Süt ocakta kaynamaya devam ederken, dolaptaki karışımı çıkarıp azar azar tencereye ekliyorum. Bunu yaparken bir elimde tel çırpıcı (elektrikli olmayan) sütü karıştırırken diğer elimle yavaş yavaş karışımı tencereye döküyorum. (Dolapta bekleyen karışım koyu kıvamlı oluyor.) 
  5. Karışımı ekledikten sonra bir-iki çevirip ocağı kapatıyorum. Böylece dondurmanın pişme aşaması bitiyor. Bu noktada neli dondurma istiyorsan eklemek serbest:)

Denenmiş Örnekler:

  1. İyice olgunlaşmış kayısıları mikserden geçirip püre yaptıktan sonra dondurma malzemesi ile karıştırma: KAYISILI DONDURMA.
  2. Kıştan hazırlayıp buzluğa attığım balkabağı püresi ile dondurma malzemesini karıştırma: BALKABAKLI DONDURMA.
  3. Benmari usulü erittiğim bitter çikolata ile dondurma malzemesi ile karıştırma: BİTTER ÇİKOLATALI DONDURMA.

Yapılışı: Donma Aşaması

  1. Temel malzemelerle hazırlamış olduğum karışımı üç farklı, kapaklı plastik kaba (varsa çelik de olur, daha çabuk donuyor) döküyorum. 
  2. İçlerine yukarıda saydığım malzemeleri ekleyip her birini ayrı ayrı iyice karıştırıyorum. 
  3. Arada bir karıştırarak oda sıcaklığına gelene kadar soğutuyorum.
  4. Ve buzluk bölümüne koyuyorum. 
  5. Bu aşamadan sonra yarım saatte bir, hepsini çıkarıp tel çırpıcıyla karıştırıp tekrar buzluğa koyuyorum. Bu ne yazık ki atlanmaması gereken bir püf noktası. Böylece kenarlardan (özellikle çelik kap kullanıldıysa) sertleşme başladığında, karıştırarak her yerin eşit donmasını sağlamak ve içine mümkün olduğunda hava verip kristalleşmesini önlemeye yarıyor. 
  6. Buzluğun derecesine göre (belki 3-4 saat sonra) dondurma karıştırılamayacak kadar sertleştiğinde artık kendi haline bırakıyorum. Benim buzdolabı eski olduğundan pek iyi soğutmuyor, bende bu aşamaya gelmesi 5-6 saati buluyor. 
SONUÇ: 

  • Makine kullanmadan yapılan en yapımı dondurma ne kadar uğraşırsak uğraşalım (yarım saatte bir çıkarıp karıştırsak bile ki ben bu yarım saate pek hakim olamıyorum, daha az karıştırmış olabilirim) yine de biraz kristalli olur. Bence bunun için en iyisi yemeden önce buzluktan çıkarıp oda sıcaklığında 5 dakika kadar bekletmek. Hafif erirse, yumuşak İtalyan dondurması kıvamında olunca kristalleşme rahatsız etmiyor. Üstelik çocuklara servis etmek için böylesi daha uygun bence. 
  • Temel malzemelerle karışımı hazırlayıp farklı kaplara bölüp içine istenilen meyve, kuruyemiş vs. atılabileceğinden tek seferde farklı çeşitler yapmak mümkün (tabi bu aynı zamanda, ne kadar çeşit o kadar çok buzluktan çıkarıp karıştırma işlemi demek).


Dondurma Makinesi ile Ev Yapımı Dondurma

Yukarıda anlattığım şekilde birkaç defa dondurma yaptıktan sonra bir dondurma makinesi almaya karar verdim. Abimin "Delimanjoo" marka dondurma makinesi var, çok da memnun. Ben almak istediğim zaman bu markayı bulamadım ve indirimde olan "Tefal Dondurmacım" (Tefal Gelato) aldım. 

Dondurma makinesi sanma ki bütün işi yapıyor, yok öyle bir kolaylık! Peki ne yapıyor? Buzluğa attıktan sonra yarım saatte bir çıkarıp karıştırma işi var ya, işte onu yapıyor ki bence bu iş çok önemli. Peki nasıl oluyor?

Dondurma makinesinin içi ÇELİK dışı plastik olan bir haznesi var. Çelik ve plastik arasında dışarıdan göremediğimiz ama sallayınca anladığımız bir sıvı var (su mu bilmiyorum). İşte bu hazneyi dondurma yapmaya başlamadan önce buzlukta (-18 derece) 24 saat ya da dolabın soğutmasına göre belki daha az bekletmek gerekiyor. Zaten haznenin üzerinde yeterince soğuk olduğunu anlamamız için mavi bir işaret oluyor. Çok soğuyan bu hazne, dondurma karışımı içine konulduğunda soğukluğuyla karışımı da dondurmaya başlıyor. 

Dondurucuda bekleyen ve mavi işaretin çıktığı hazne
Dondurma makinesi ile dondurma yapmak için yukarıda verdiğim Pişirme Aşamasının tamamı geçerli. Piştikten sonra karışımın iyice soğuması gerekiyor ki hatta biraz buzdolabında bekletmekte fayda var. Ben makine ilk geldiğinde hazneyi buzluğa atıp beklerken, karışımı da hazırlayıp (bitter çikolatalı) dolaba koydum ve ertesi gün dondurmayı yaptım (yani karışım dolapta bir gün bekleyebilir, gayet de güzel olur, aromalar birbirine iyice karışmış olur).

Hazneyi üzerinde işaret belirene kadar buzlukta yeterince soğuttuk diyelim. Tabi aynı zamanda kendi ellerimizle dondurma karışımını da pişirip soğuttuk diyelim. Şimdi ne yapacağız?

Hazneyi buzluktan çıkarıp çok çabuk bir şekilde karıştırıcı aparatı ve kapağını takıp çalıştırıyoruz. İçindeki plastik karıştırıcı yavaş yavaş dönerken soğumuş dondurma karışımını üstten döküyoruz ve seyre başlıyoruz. 


Makine çalışmaya başladığı andan itibaren ne zaman olacağını soran Deniz'le kısa bir diyalogumuz aşağıdaki videoda (Kendisine dondurma yaptığımdan annecim diye cümleye başlıyor kerata:) 10:50'de hazır olacak demiştim). 



15-20 dakika sonra dondurma oluyor. Evet, evet bu kadar kısa sürede yenebilecek kadar oluyor. Tabi bir kaba alıp biraz da buzlukta beklerse daha kıvamlı oluyor ama arada çıkarıp karıştırma derdi hiç yok! 

Kısacası, dondurma makinesinin haznesi her daim buzlukta durursa (kriz anında hemen dondurma yapabilmek için) ev yapımı harika dondurma yapması birkaç saatlik iş! Pişirme aşaması kolay da iyice soğuması için beklemek gerektiğinden. 

SONUÇ: 
  • Dondurma makinesi, buzluktan çıkarıp çıkarıp karıştırma aşamasını bitirdiğinden çok kullanışlı, pratik ve üstelik kısa sürede bunu yapıyor. 
  • Yapılan dondurma çok lezzetli, içinde hiç kristalleşme yok, bence süper bir dondurma. 
  • Soğutulmuş haznede tek seferde, sadece tek çeşit dondurma yapılabiliyor. Başka çeşit yapmak için hazneyi yıkayıp kurulayıp tekrar buzluğa (-18 derece) koymak ve hazır olmasını beklemek gerekiyor. Bu da tek olumsuz yönü ama işin en önemli kısmı zaten haznenin tam kıvamında soğuk olması. Buna dikkat etmek gerekiyor. 


Dondurma makinesi ile süt kullanmadan meyve püresi-şeker ve su ile lezzetli özellikle yaz için süper serinletici olan sorbeler de yapmak mümkün. 

Tefal Gelato kutusundan dondurma ve sorbe tarifleri olan harika bir kitapçık da çıktı. Harika derken fotoğraflardan bahsediyorum aslında zira hiçbir tarifi yapmayı düşünmüyorum. Tariflerin hemen hemen hepsinde 6 yumurta sarısı, 240 ml krema gibi malzemeler var. Ben zaten yağlı dondurmalar istemediğim için kendim evde yapmak istiyorum, bir de içine krema mı koyucam yani? Ayrıca yarım litre süte 6 yumurta falan da koyamam! Tarif kitapçığı internette .pdf olarak var, indirip bakabilirsin. 

Ben yine kendi bildiğim gibi dondurma karışımı hazırlar, yaparım. Deniz sadece çikolatalı yiyor; ama benim aklımdan tahinli-cevizli, lavantalı, sakızlı dondurmalar yapmak geçiyor...

Peki, yapımı çok kolay olsa da saatler süren bu maceraya değer mi? Bence kesinlikle evet. İçinde ne olduğunu bilmediğimiz bitkisel yağ, kıvam arttırıcı, yapay aroma, renklendirici vs vs. bir dondurmada olmaması gereken ne varsa o ambalajlı dondurmalarda var. Ben bunları yemek de istemiyorum çocuğuma da yedirmiyorum. Ben bu şekilde hazırladığım dondurmayı Deniz'in yiyebileceği porsiyonlarda küçük kaplara koyup buzlukta bekletiyorum.   Büyük tek bir kapta olursa buzluktan çıkarıp servis edebileceğim şekilde yumuşayana kadar bekleyip tekrar buzluğa atmak istemiyorum (çözdür-dondur yapıp tadı bozulmasın diye). Benim yiyeceğim ise büyük kapta durabilir, zaten bir daha dondurucuya girmeyecek!

  • Digg
  • Del.icio.us
  • StumbleUpon
  • Reddit
  • RSS